قهوه

قهوه چیست؟

قهوه یک نوشیدنی انرژی بخش سرشار از آنتی اکسیدان و کافئین است که می‌تواند با عطر و طعم بی‌نظیرش یک روز فوق العاده برای شما ایجاد کند. این نوشیدنی را می‌توانید همراه با دسر شکلاتی میل کنید.

به طور کلی قهوه نوعی نوشیدنی دم کردنی است که از دانه‌های بوداده قهوه(رست شده) به دست می‌آید. از جمله افزودنی‌های قهوه عبارتند از شکر، شیر، خامه، کاکائو، بستنی، دارچین، آبلیمو و … . این نوشیدنی با توجه به نوع دم آوری و میزان استفاده از مواد با یکدیگر می‌تواند متفاوت باشد. از جمله انواع قهوه عبارتند از قهوه ترک، قهوه عربی، قهوه فوری، قهوه اسپرسو، قهوه عربیکا، قهوه روبوستا و … .

اگر از طرفداران این نوشیدنی هستید در ادامه همراه ما باشید تا لذت بخش‌ترین سفر به اعماق دانه‌های قهوه و تجهیزات قهوه را با ما تجربه کنید.

تاریخچه قهوه

دانه قهوه برای نخستین بار در قرن ۱۹ میلادی در منطقه کافا(اتیوپی) توسط یک چوپان به نام کالوی کشف شد. این کشف هنگامی رخ داد که بزهای این چوپان با خوردن میوه‌های قرمز درخت قهوه پرانرژی و فعال شدند. این افزایش انرژی به قدری بود که گله شب‌ها نمی‌توانست بخوابد و سر و صدا می‌کرد. چوپان نیز این موضوع را به اطلاع بزرگ صومعه رساند.

بزرگ صومعه نیز از دانه قهوه یک نوشیدنی تهیه می‌کند و با نوشیدن آن متوجه می‌شود که در عین حال که انرژی زیادی دارد در طول شب نمی‌تواند بخوابد و مدت زمان زیادی بیدار می‌ماند. در نهایت استفاده از این گیاه افزایش یافت و خبر آن به شبه جزیره عرب رسید و کم کم سفر قهوه به سراسر نقاط جهان آغاز شد

.

انتشار قهوه به جهان

نقطه آغاز انتشار قهوه به سراسر جهان اینگونه بود که این محصول از اتیوپی به شبه جزیره عربستان منتقل شد و کشت و مصرف قهوه به یمن رسید. سرانجام در قرن ۱۵ میلادی این دانه‌ها به مصر و سرزمین‌های عثمانی نیز راه پیدا کردند و در نهایت قهوه‌خانه‌ها شکل گرفتند که در این مکان‌ها علاوه بر نوشیدن قهوه پخش موسیقی زنده، کتابخوانی، تماشای فیلم و تئاتر و نشست‌ها و دیدارها نیز صورت می‌گرفت. به همین دلیل از آن‌ها با نام مدارس عاقلان نیز یاد می‌شد.

در قرن ۱۶ نیز این نوشیدنی در ایران، مصر، سوریه و ترکیه رواج یافت.

در قرن ۱۷ قهوه پا به اروپا گذاشت و محبوبیت چشمگیری پیدا کرد. در قرن ۱۸ نیز کشت قهوه به مناطق گرمسیری مانند آمریکای لاتین و جنوب شرق آسیا گسترش یافت و در نهایت قهوه به یک محصول مهم اقتصادی تبدیل شد. البته نقش قهوه در اقتصاد و فرهنگ جهان تنها به این مورد منتهی نمی‌شود بلکه این نوشیدنی از مجالس درباره عثمانی تا قهوه‌خانه‌های مدرن حضوری پررنگ داشت.

قهوه در کافه‌های اروپایی

داستان سفر قهوه با اروپا از زمانی آغاز شد که اروپایی‌ها هنگام بازگشت از سفرهایی که به شرق و خاورمیانه امروزی داشتند از مایع مرموز سیاه رنگی صحبت می‌کردند که قهوه چیست و در نهایت در قرن ۱۷ این محصول وارد اروپا شد و به سرعت نیز شهرت زیادی کسب کرد.

در اوایل برخی از اروپاییان این نوشیدنی را مایع تلخ شیطانی می‌نامیدند و حتی روحانیان شهر ونیز ایتالیا در سال ۱۶۱۵ نوشیدن قهوه را ممنوع اعلام کرده بودند و نوشیدن آن مجازات داشت. البته در قرن ۱۶ میلادی هنگامی که پاپ کلمنت هفتم رهبر مسیحیان بود ممنوعیت نوشیدن قهوه را برداشت و حتی هنگام تصمیم‌گیری‌های مهم یک فنجان قهوه می‌نوشید.

سرانجام با محبوبیت این نوشیدنی در اروپا قهوه‌خانه‌ها و کافه‌هایی در انگلستان، اتریش، هلند و آلمان شکل گرفت که مردم در آنجا به بحث‌های اجتماعی و فکری می‌پرداختند و به همین دلیل این مکان‌ها با نام اتاق فکر نیز شناخته می‌شدند. به مرور زمان قهوه به یک نوشیدنی صبحگاهی تبدیل شد و حتی سیاستمدارانی مانند توماس جفرسون(سومین رئیس جمهور آمریکا) درباره قهوه می‌گوید”قهوه نوشیدنی محبوب دنیای متمدن است”.

کشف قهوه در آمریکا

شروع مصرف قهوه در قاره آمریکا از برزیل آغاز شد. قهوه برزیلی زمانی که فرانسیسکو دوملو پاتا از جانب امپراطور به فرانسه فرستاده شد تا این گیاه را به آمریکا بیاورد به این کشور وارد شد. امپراطور آمریکا هنگام سفر خود به اروپا نوشیدنی قهوه را شناخته بود. اما در ابتدا فرانسویان تمایلی به دادن بذر به آمریکا نداشتند.

ولی هنگامی که همسر پادشاه فرانسه چهره زیبای فرانسیسکو را می‌بیند دسته گلی بزرگ برای او می‌فرستد که بین این گل‌ها به اندازه کافی دانه قهوه قرار داده شده بود. در نهایت صنعت میلیارد دلاری قهوه در برزیل راه اندازی شد.

فرآیند تولید قهوه

• کشت قهوه

دانه‌های قهوه در نهالستان‌های سایه‌دار کاشته و پرورش داده می‌شوند. هنگامی که این دانه‌ها جوانه می‌زنند باید نهال‌ها از بستر دانه برداشته شده و در گلدان‌های جداگانه و در خاک‌های با دقت و فرموله شده کاشته شوند. این مراحل(کاشت قهوه) در فصول مرطوب انجام می‌شود. در این مراحل باید نهال به طور مرتب آبیاری شود و از نور خورشید سایه بگیرد. پس از اینکه نهال قهوه به اندازه کافی قوی شد به طور همیشگی کاشته می‌شود.

• برداشت قهوه

برای اینکه نهال کاشته شده به طور کامل به ثمر برسد ۳ الی ۴ سال زمان نیاز است. زمانی که گیلاس قهوه رنگ قرمز روشن و تیره داشته باشد زمان برداشت آن فرا رسیده است. برای برداشت قهوه می‌توان از دو روش استفاده کرد:

• لخت کردن: در این روش که با استفاده از ماشین یا دست انجام می‌شود تمام گیلاس‌ها در یک زمان از شاخه جدا می‌شوند.
• چیدن انتخابی: در این روش کار فشرده‌تر و پرهزینه‌تر است که طی آن ابتدا گیلاس‌های رسیده به صورت انفرادی با دست چیده شده و برداشت می‌شوند.

• فرآوری قهوه

در فرآوری قهوه میوه قهوه از دانه قهوه جدا می‌شود که روش‌های مختلفی برای جدا کردن لایه میوه قهوه از روی دانه آن وجود دارد. این روش‌ها باعث شکل‌گیری طعم متفاوتی برای قهوه می‌شود که این روش در هر کشور و منطقه‌ای متفاوت است. این روش‌ها تفاوت‌ها و مشابهت‌هایی با یکدیگر دارند. انتخاب روش فرآوری قهوه در هر منطقه و کشور با توجه به امکانات منطقه و نیاز بازار ویژگی‌های قهوه متفاوت خواهد بود. در ادامه هر کدام از این روش‌های فرآوری را معرفی می‌کنیم.

• فرآوری خشک قهوه

طی این روش گیلاس‌ها روی تخت‌های خشک کن(تخت‌های آفریقایی) زیر آفتاب قرار می‌گیرند تا در طول ۳ الی ۶ هفته رطوبت آن‌ها گرفته شود و تخمیر صورت بگیرد. البته باید این گیلاس‌ها به طور مرتب زیر و رو شوند تا از تخمیر زیاد یا گندیدن آن‌ها جلوگیری شود. در نتیجه قندها و موسیلاژی که با دانه قهوه در تماس است باعث شکل‌گیری طعم خاص و شیرینی می‌شود و پس از اینکه رطوبت میوه قهوه به حد معینی رسید گوشت و موسیلاژ و پارچمنت از قهوه جدا می‌شود. قهوه به دست آمده در این روش طعمی پیچیده و سنگین خواهد داشت.

• فرآوری مرطوب قهوه

در این روش باید بخش گوشتی قهوه به وسیله گوشت‌گیر از دانه جدا شود. سپس دانه قهوه که حاوی موسیلاژ است به مدت ۱۳ الی ۳۶ ساعت داخل حوضچه تخمیر قرار می‌گیرد. در نهایت دانه‌ها تخمیر و بافت موسیلاژ تجزیه می‌شود. سپس این دانه‌ها در کانال شستشو قرار می‌گیرند و موسیلاژ تجزیه شده از دانه جدا می‌شود و این دانه‌ها زیر نور آفتاب خشک می‌شوند. این روش سریع و کاربردی است اما به دلیل استفاده زیاد از آب که داخل مخازن قرار می‌گیرد از نظر زیست محیط مخرب است و همچنین حجم زیادی از زباله را تولید خواهد کرد. طعم قهوه‌های تولید شده به روش فرآوری مرطوب ملایم‌تر است و اسیدیته شفاف‌تری دارد.

  ●برشته کاری قهوه

در فرآیند برشته کاری یا رست قهوه دانه‌های قهوه بو داده و معطر می‌شوند. به این صورت که این دانه‌های سبز رنگ در دمای بین ۱۹۰ تا ۲۳۰ درجه سانتی‌گراد طی ۵ الی ۲۰ دقیقه رنگ و طعم و مزه دلخواه را کسب می‌کنند. در نهایت دانه‌ها کاملاً خشک می‌شوند و رنگ آن‌ها به قهوه‌ای تیره تغییر می‌کند. همچنین این عمل باعث کاهش ۲۰ درصدی وزن قهوه و شیرین‌تر شدن مزه آن می‌شود. علاوه بر این روغن قهوه که باعث ایجاد کرم بعد از دم کردن قهوه می‌شود طی این فرآیند تولید و از دانه‌ها جدا می‌شود که این عمل برای تولید قهوه اسپرسو بسیار مهم است.

  ●آسیاب قهوه

برای اینکه در مراحل دم آوری قهوه بافت هماهنگی از دانه‌ها استخراج شود و جهت افزایش سطح تماس دانه‌های قهوه رست شده و عصاره‌گیری بهتر از طعم‌ها و لایه‌های موجود در قهوه لازم است دانه‌ها به خوبی آسیاب شوند. برای اینکه طعم مطلوبی از قهوه دم شده دریافت کنید به شما پیشنهاد می‌کنیم که قهوه از قبل پودر شده تهیه نکنید زیرا ممکن است درجه آسیاب آن خیلی نرم یا خیلی درشت باشد که این امر تاثیر زیادی در طعم عصاره‌گیری قهوه خواهد داشت و آن را ترش یا تلخ خواهد کرد.

دانه‌های درشت عصاره کمتری رها می‌کنند و طعم ترشی ایجاد خواهند کرد و دانه‌های ریز نیز منجر به ایجاد طعم تلخ خواهند شد. پس آسیاب قهوه باید با توجه به نوع دانه‌های قهوه، رطوبت آن و روش دم آوری انجام گیرد تا طعمی عالی از نوشیدن قهوه را تجربه کنید. برای این منظور لازم است برای خرید آسیاب قهوه اقدام کنید.

انواع قهوه

انواع دانه‌های قهوه از نظر میزان کافئین، طعم و منطقه کشت و … با یکدیگر تفاوت دارند که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.

• قهوه عربیکا

این دانه‌های قهوه گیاه بومی اتیوپی هستند و در کشورهایی مانند اتیوپی، برزیل و کلمبیا کشت می‌شوند. اگر به دنبال طعم شیرین و میوه‌ای، اسیدیته بالا، کافئین و گیرایی پایین و عطر پیچیده قهوه هستید خرید قهوه عربیکا را به شما پیشنهاد می‌کنیم. این نوع قهوه محبوب‌ترین و پرمصرف‌ترین نوع قهوه است.

• قهوه روبوستا

اگر از عاشقانه کافئین بالا و طعم غلیظ قهوه هستید خرید قهوه روبوستا نسبت به عربیکا گزینه مناسب‌تری برای شما خواهد بود. علاوه بر این یکی از ویژگی‌های قهوه روبوستا ایجاد کرم‌ها یا فوم غلیظ روی اسپرسو است. این دانه‌ها چربی و قند کمتری در مقایسه با عربیکا دارند و از نظر ظاهری نیز کمی گرد و از دانه‌های عربیکا کوچکتر هستند. از جمله کشورهای تولیدکننده روبوستا می‌توانیم به برزیل، ویتنام، اندونزی، هند و اوگاندا اشاره کنیم.

• قهوه تک خاستگاه

قهوه سینگل اورجین یا تک خواستگاه تنها به یک مکان جغرافیایی خاص مانند یک باغ، مزرعه یا منطقه خاص تعلق دارد و تحت تاثیر خاک و آب و هوا و ارتفاعی که در آن‌جا کشت شده است طعم منحصر به فردی دارد. طعم این نوع قهوه می‌تواند میوه‌ای، مغزی، گلی و شکلاتی باشد. از جمله کشورهای تولیدکننده قهوه تک خاستگاه می‌توانیم به اتیوپی، کلمبیا، کاستاریکا، گوآتمالا، برزیل و اندونزی اشاره کنیم. این محصول با توجه به سلایق مختلف از نظر رست انواع متفاوتی را شامل می‌شود و برای افرادی که به دنبال تنوع، کیفیت و شفافیت هستند گزینه مناسبی است.

• قهوه ترکیبی

ترکیب قهوه به منظور ایجاد طعم و مزه متنوع یا تبدیل طعم تلخ و قوی قهوه به طعم شیرین و خنک انجام می‌گیرد تا یک قهوه متعادل و روان سازنده ایجاد شود. به طور کلی میکس قهوه باعث می‌شود تا به عطر، طعم و میزان کافئین دلخواه دست پیدا کنید. این نوع قهوه از ترکیب دانه‌های نژادهای مختلف مانند عربیکا و روبوستا به دست می‌آید که درصد این ترکیب‌ها می‌تواند متفاوت باشد.

روش‌های دم آوری قهوه

برای آماده کردن قهوه با توجه به نوع قهوه می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد تا طعم و مزه جدیدی برای قهوه ایجاد شود. هر کدام از این روش‌ها با دستگاه‌های مختلفی انجام می‌شود که دمای آب، درجه آسیاب قهوه و نوع و جنس فیلتر در آن‌ها متفاوت است.

• قهوه اسپرسو

قهوه اسپرسو محبوب‌ترین روش دم آوری و عصاره‌گیری قهوه است که برای تهیه آن می‌توان از اسپرسو ساز یا موکاپات استفاده کرد. این نوع روش دم کردن قهوه نسبت به سایر روش‌ها کافئین و غلظت بیشتری دارد.

• قهوه فیلتری

در این روش از تهیه قهوه آب به آرامی از یک فیلتر یا صافی که حاوی پودر قهوه آسیاب شده است عبور می‌کند و قهوه صاف‌تر و حجیم‌تر از اسپرسو به شما تحویل می‌دهد.

• قهوه فرنچ پرس

در این روش از درجه درشت آسیاب قهوه استفاده می‌شود و به همین دلیل باید زمان بیشتری برای دم کشیدن قهوه صرف شود. البته اگر از قهوه آسیاب شده با درجه ریز استفاده کنید باید زمان خیس خوردن قهوه را کاهش دهید. اگر زمان خیس خوردن قهوه زیاد باشد طعم نهایی آن تند و قوی خواهد بود اما خیس خوردن کمتر قهوه طعم ملایم و نرمی به آن می‌بخشد. طرز عملکرد این دستگاه به این صورت است که با فشار پیستون فرآیند دم آوری را انجام می‌دهد.

• قهوه آیروپرس

فشار آب پودر قهوه را در این دستگاه ترکیب می‌کند. به طور کلی عملکرد دستگاه آیروپرس برای تهیه قهوه ترکیبی از فیلتر و پرس است. به عبارتی قهوه تهیه شده با این دستگاه به روش غوطه وری(دمی) و فشار تهیه می‌شود و غلظت بیشتری نسبت به قهوه‌های دمی دارد اما غلظت آن از اسپرسو کمتر است.

• قهوه وی ۶۰

این نوع روش تهیه قهوه به روش دم آوری چکه‌ای است که با استفاده از یک فیلتر کاغذی که داخل ظرف مخلوطی قرار می‌گیرد عصاره گیری قهوه انجام می‌شود.

• قهوه کمکس

این روش دم آوری قهوه فیلتر سنگین و ضخیمی دارد که کیفیت خلوص و عصاره‌گیری پودر قهوه را افزایش می‌دهد. با خرید قهوه ساز کمکس می‌توانید لذت نوشیدن قهوه با رست مدیوم و مدیوم لایت را تجربه کنید.

تاثیر قهوه بر سلامتی

مصرف متعادل قهوه می‌تواند شما را از شر بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها در امان نگه دارد. برخی تصور می‌کنند که مصرف قهوه خطرناک است چون می‌تواند باعث بروز مشکلات قلبی یا استرس و … شود. اما نوشیدن متعادل و روزانه یک فنجان قهوه می‌تواند پیامدهای شگفت‌انگیزی برای سلامتی شما به همراه داشته باشد. اگر این سوال ذهن شما را درگیر کرده که خواص قهوه چیست؟ در ادامه همراه ما باشید تا نوشیدن یک فنجان قهوه را بدون نگرانی برای شما رقم بزنیم.

فواید قهوه

• افزایش سطح انرژی و افزایش فعالیت‌های فیزیکی
• کاهش چربی بدن و کمک به لاغری و تناسب اندام
• کاهش ریسک ابتلا به دیابت نوع ۲
• کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های کبد
• کاهش ریسک ابتلا به اختلالات حافظه مانند آلزایمر
• کاهش ریسک ابتلا به برخی بیماری‌های عصب شناختی مانند پارکینسون
• بهبود سلامت اسپرم و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مانند سرطان پروستات و افزایش قدرت باروری در مردان
• بهبود سلامت پوست و کاهش التهاب و ناهنجاری‌های پوستی مانند آکنه، اگزما و پسوریازیس
• بهبود سلامت قلب
• کاهش خطر ابتلا به افسردگی
• کاهش التهاب یا عفونت
• دارای خواص اکسیدانی و درمان سلول‌های آسیب دیده
• کاهش ریسک ابتلا به بیماری سنگ کیسه صفرا
• کمک به سلامت گوارشی و فرآیند هضم غذا

مضرات قهوه

مصرف کنترل نشده قهوه و عدم رعایت اعتدال در نوشیدن آن باعث بروز فشار خون بالا، افزایش دفع کلسیم و پوکی استخوان، تحریک سیستم عصبی و بی‌خوابی، فقر آهن، سقط جنین در مادران باردار و … می‌شود.

آینده قهوه

با توجه به اینکه به مرور زمان قیمت قهوه و روش دم آوری قهوه و … مدام در حال رشد و تغییر است تولیدکنندگان و صادرکنندگان نیز به دنبال ایجاد یک سیستم پایدار و موفق در صنعت قهوه هستند و برای این منظور از فناوری‌های نوین و شیوه‌های پایدار استفاده می‌کنند. با بررسی تغییرات فصلی، نوسانات قیمت و تحولات اقتصادی می‌توان به استراتژی‌های بازاریابی در این زمینه مسلط شد و آن‌ها را بهبود بخشید و ریسک‌های مربوط به نوسانات بازار را کاهش داد تا تجربه خرید قهوه برای مشتریان شیرین و دلچسب باشد.